Windpark
Duurzame energie

“Deze aanbesteding is echt een game changer, niet alleen voor Nederland”

Ørsted en TotalEnergies doen samen mee aan de aanbesteding voor de Nederlandse windparken Hollandse Kust West. “We zijn ervan overtuigd dat we elkaar bij deze tender echt versterken,” vinden Mark Huiskamp van Ørsted en Wilfried Vandersippe van TotalEnergies. Huiskamp en Vandersippe zijn bij hun bedrijven verantwoordelijk voor deze tender. Dit najaar wordt de uitkomst van de aanbesteding verwacht. Bij een van de twee aanbestede windparken draait het om ecologie, bij de ander om systeemintegratie. Huiskamp en Vandersippe lichten de samenwerking graag toe.
 

De gezamenlijke deelname van Ørsted en TotalEnergies was voor velen een verrassing. Waarom die keuze?
Ø: “We staan voor enorme uitdagingen om de klimaatdoelen te realiseren. Die doelen kun je alleen realiseren door samen te werken. Ørsted en TotalEnergies vormen een consortium dat toonaangevend is op het gebied van windenergie, ecologie én systeemintegratie. Daarbij werken we ook nog eens samen met verschillende ervaren partners, nationaal en internationaal.”

T: “We hebben allebei in Nederland mooie projecten gerealiseerd en in de steigers gezet, zoals Ørsted met Borssele 1&2 windparken, het Haddock waterstofproject en het SeaH2Land waterstofproject. Bij TotalEnergies hebben we toonaangevende projecten als de verduurzaming van Zeeland Refinery en het waterstofproject EnergHys. Een mooi concreet voorbeeld is dat de vuilniswagens van de gemeente Breda binnenkort op onze waterstof gaan rijden.”
 

Wat zijn buiten Nederland jullie belangrijkste activiteiten?
Ø: “Ørsted is de wereldmarktleider op het gebied van wind op zee, met de meeste windparken op zee en de grootste operationele windparkcapaciteit. In Europa, Azië en de VS hebben we behalve wind op zee projecten ook veel zonne-energieprojecten, windparken op land en duurzame waterstofprojecten. We zijn vier keer op rij verkozen tot het meest duurzame energiebedrijf van de wereld.”

T: “We zijn op het terrein van duurzame energie grote stappen aan het zetten. TotalEnergies heeft internationaal een zeer ambitieuze pijplijn van 42 GW aan projecten voor hernieuwbare energie. Het gaat echt ontzettend hard met de ontwikkelingen.”
 

Jullie hebben gezamenlijk geboden. Waar zijn jullie het meest trots op?
T: “We zijn er trots op dat we in een relatief korte tijd samen een heel sterk voorstel hebben neergelegd voor Nederland. Er is een solide partnership, met veel innovatie en vernieuwende oplossingen voor de biodiversiteit en systeemintegratie. We doen veel meer dan werd gevraagd, omdat we er echt in geloven.”

Ø: “De samenwerking is goed. Ørsted heeft de eerste opzet voor de tender gemaakt. Met al hun kunde en ervaring heeft TotalEnergies ons gechallenged. Die verse extra ogen hebben gezorgd voor een verbetering van ons bod. Door de fundamentele vragen van TotalEnergies, en onze ervaringen met eerdere windparken en aanbestedingen, hebben we echt een goed en vernieuwend bod kunnen neerleggen.”
 

Ørsted en TotalEnergies hebben allebei veel ervaring met tenders. Was dit een tender zoals velen?
Ø: “Hollandse Kust West was een hele speciale tender omdat het de eerste windparktender is waar de toekenning plaatsvindt op basis van wat je biedt op het gebied van ecologie en systeemintegratie. Beide aspecten zijn cruciaal voor de toekomstige uitrol van windparken op zee”.

T: “We doen vaak mee aan tenders, niet alleen op het gebied van wind op zee, maar ook bijvoorbeeld bij zonne-energie en waterstof. Deze tender is echt een game changer, niet alleen voor Nederland. We krijgen uit allerlei andere landen vragen over hoe dit werkt en hoe je kwalitatieve criteria goed in aanbestedingen kunt toepassen. We delen onze ervaringen, binnen en buiten Europa. We denken dat deze criteria belangrijk zijn voor de toekomst. Inmiddels krijg je in Nederland geen subsidie meer in wind op zee, dus zul je iets anders moeten hebben. Bij tenders waarvoor je fors moet betalen, loop je het risico dat de kwaliteit omlaaggaat, omdat er in de kosten moet worden gesneden, anders win je de tender niet. Alleen op basis van de stroomprijs als gunningscriteria zouden inschrijvers niet worden aangemoedigd om de kwaliteit te verhogen ten opzichte van wat vereist was. Deze introductie van kwalitatieve criteria zoals in HKW helpt daarom om de beste projecten voor het land te verkrijgen.
 

Hollandse Kust West worden grote windparken zo’n 50 kilometer uit de kust van Noord-Holland. Op welk van jullie huidige projecten lijkt dit het meest?
Ø: “Bij Ørsted uiteraard op Borssele 1&2, ons eerste grote Nederlandse windpark op zee. Natuurlijk zijn er ook verschillen. Borssele had subsidie en de turbines zijn een stuk groter bij Hollandse Kust West. Het windpark ligt verder op zee, al is dat niet echt een grote uitdaging. De komst van Borssele 1&2 voelde echt als de wedergeboorte van wind op zee in Nederland. We zien dat dit sentiment heel snel is omgeslagen naar dat het business as usual is om windparken te bouwen. We zijn er trots op hoe snel dit is gegaan, hoe hard de kosten zijn afgenomen en hoe het draagvlak snel is toegenomen. Hollandse Kust West is een soort van geboorte van de sterke koppeling tussen windparken op zee en resultaten voor de natuur en een veel betere aansluiting tussen energievraag en aanbod, bijvoorbeeld met duurzame waterstof.”

T: “Voor TotalEnergies lijkt dit het meest op Scottwind in de UK, waar ook kwalitatieve criteria een rol spelen. In dat geval ging het om wat we noemen local content, leveranciers en onderdelen uit het land of de regio van het windpark. Frankrijk heeft ook van dit soort must have criteria. We besteden bij deze landen veel aandacht aan de supply chain en innovatie, net zoals we dat nu met Ørsted in Nederland hebben gedaan. In Duitsland hebben we veel aandacht voor waterstof, ook net als hier. Maximale systeemintegratie is belangrijk. Dat ligt TotalEnergies echt goed als mondiaal integraal energiebedrijf. We zijn op al die terreinen heel actief: elektrische en waterstofwagens, duurzame scheepvaart en nog een hoop meer. Dat zorgt ervoor dat we een geïntegreerd en breed bod kunnen neerleggen voor Hollandse Kust West, met veel aandacht voor de natuur. Goed aan deze tender is dat we ons geld echt kunnen besteden aan concrete tastbare projecten. Daarmee maken we waar wat we zeggen.”
 

Op welke partners zijn jullie het meest trots?
T: “Dat zijn we op veel partijen, maar we zijn bijvoorbeeld heel blij dat Van Oord meedoet aan de installatie van het windpark. Het is een partij met heel veel aandacht voor veiligheid en veel ervaring. We werken met een goede mix aan grote en kleinere bedrijven, internationaal en nationaal. Het gaat ook om mooie pilots en innovaties.

Ø: “Heel mooi zijn ook de samenwerking met Elestor op het gebied van elektriciteitsopslag, Rockstart op het gebied van innovatie en de financiering voor startups en niet te vergeten Ark als partner van Ørsted op het gebied van natuurontwikkeling, in dit geval op zee.”
 

Over ecologie gesproken: waarom is dit zo belangrijk?
Ø: “Het is goed dat dit een van de hoofdcriteria is in de tender. Het bouwen van offshore windparken en versterking van de natuur moeten echt hand in hand gaan. Anders is het niet houdbaar voor de toekomst. De oplossingen voor de klimaatcrisis mogen niet een nieuwe ecologiecrisis veroorzaken. Ecologie en innovatie zijn een belangrijk aandachtspunt voor zowel TotalEnergies als Ørsted.”

T: “Neem bijvoorbeeld de inspanningen in Taiwan en Schotland om vogels en vleermuizen te monitoren met toonaangevende radars, camera's en detectieapparatuur. Dat zijn mooie projecten, die echt helpen.”

Ø: “En ook hoe Ørsted de eerste empirische studie leidde naar de effecten van offshore windontwikkelingen op schaaldieren in Westermost Rough Windpark, of hoe we het Anholt Windpark verrijkten met bijna 30 kunstmatige riffen. Op dat vlak zijn we nu ook volop aan de slag in het Borssele 1&2 windpark, samen met partners. We geloven er echt in dat het slim ontwikkelen van windparken de biodiversiteit gaat versterken.”

T: “We zijn ook trots op onze grootschalige monitoringprogramma's in het Verenigd Koninkrijk, Noorwegen en Frankrijk, evenals de verbetering van de biodiversiteit in de Eolmed- en Seagreen-projecten.”
 

De bekendmaking van de winnaar volgt over enkele maanden. Zijn jullie klaar om te starten?
T: “We kunnen niet wachten om de uitslag te horen en zijn er helemaal klaar voor om van start te gaan. Vlak na de zomer al, als het kan.”

Ø: “We houden rekening met een tenderuitslag eventueel al in augustus en hebben daarvoor een sterk team. Ørsted is de constructiemanager en dat betekent dat we in de eerste plaats natuurlijk zorgen voor de invulling van functies als constructiemanager, finance manager, projectmanager etc. TotalEnergies heeft een goed team klaar staan om te helpen, met al hun kennis en ervaring in Nederland en bijvoorbeeld op het gebied van systeemintegratie.”
 

Voor jullie beiden is dit jullie eerste Nederlandse tender. Hoe bijzonder is dat?
T: “Ik heb er heel veel zin in, juist omdat het echt een game changer project is.”

Ø: “Als Nederlander in Nederland aan de slag kunnen gaan is natuurlijk geweldig.”
 

Wordt ook dit windpark, zoals Borssele 1&2, zometeen vanuit Zeeland onderhouden?
Ø: “Voor het onderhoud van het windpark zou dit vreemd zijn. Daarvoor is de afstand te ver. Maar in ons bod zitten allerlei voorstellen en projecten, juist ook voor Zeeland.”

T: “Dit bod zorgt voor banen in heel Nederland, in het bijzonder in Zeeland en in Noord-Holland.”

Ø: “We zien ernaar uit om een mooie samenwerking met verschillende partijen op te bouwen in Noord-Holland, zoals we dat ook in Zeeland al hebben gedaan.”
 

Wat hopen jullie over een aantal jaar echt te hebben neergezet?
T: “Innovatie en samenwerking zijn echt cruciaal in dit bod. Samenwerking met universiteiten, onderzoeksinstellingen, pilots, vernieuwende bedrijven, investeringen in startups. We kunnen hiermee echt grote stappen zetten: voor de biodiversiteit, voor systeemintegratie en zeker ook voor de toekomstige uitrol van wind op zee in Nederland.”

Ø: “Dit project wordt een belangrijke aanjager van de verdere duurzame energietransitie. Hollandse Kust West is niet zomaar een project. De investeringen die we willen doen zullen bijdragen aan het versneld uitrollen van wind op zee binnen de grenzen van het ecologisch systeem en het energiesysteem. We zien ernaar uit om hier samen met onze partners echt wat bijzonders voor de toekomst op te bouwen en neer te zetten, zoals in het verleden de kostenreductie door samenwerking ook zo’n cruciale bijdrage heeft geleverd aan het succes van wind op zee in Nederland.”