Vijf vragen over V2X
Meer vermogen binnen dezelfde netaansluiting en lagere energiekosten door optimaal gebruik van hernieuwbare energie: het kan met V2X, ofwel vehicle to everything. Hoe dat precies werkt en welke voordelen het heeft voor jou als wagenparkbeheerder, voor het Nederlandse stroomnet en voor het klimaat? Dat leggen we hieronder uit.
Wat is V2X?
V2X staat voor vehicle to everything. Het is een overkoepelende term voor de technologie waarmee energie die is opgeslagen in de batterij van je elektrische voertuig teruggeleverd kan worden. Bijvoorbeeld aan andere EV’s, een gebouw maar ook gewoon terug aan het stroomnet.
De centrale gedachte achter V2X is dat je de batterij van je auto niet op elk moment gebruikt om er mee te rijden. En zolang je niet met je auto rijdt, kun je die batterij dus gebruiken om energie op te slaan en de opgeslagen energie te gebruiken voor andere dingen.
Wat je nodig hebt voor V2X is een bi-directioneel laadpunt. Dat is een laadpunt die zowel kan laden als ontladen. En een auto die kan terugleveren en met een dergelijke lader kan communiceren.
Waarom is het interessant?
De uitwisseling van energie tussen een EV (of een heel elektrisch wagenpark) met andere voorzieningen maakt het mogelijk om efficiënt gebruik te maken van de beschikbare (groene) energie. Dat biedt een aantal voordelen.
Je energiekosten kunnen omlaag
Koop je je stroom in tegen uurprijzen? Dan kun je via V2X de opgeslagen energie in je EV’s gebruiken als de stroomprijzen hoog zijn en je EV’s weer opladen als de stroomprijzen weer dalen. Dat is vooral aantrekkelijk als jij veel stroom verbruikt tijdens piekuren en de prijzen dus het hoogst zijn.
Wie deels zijn eigen energie opwekt met bijvoorbeeld zonnepanelen kan ook een overschot aan stroom terug opslaan en later gebruiken.
Je kunt hernieuwbare energie beter inzetten
Het aanbod groene stroom uit wind- en zonne-energie is niet altijd constant. Het is afhankelijk van de weersomstandigheden. Om optimaal gebruik te maken van hernieuwbare energie, kun je er dankzij V2X groene stroom opslaan als er meer van beschikbaar is en het in zetten als het aanbod juist laag is.
Het optimaliseert jouw netaansluiting
Als je je wagenpark gaat elektrificeren, dan kan het zijn dat je tijdens piekuren meer stroom gaat verbruiken dan jouw netaansluiting toelaat. Dat probleem kun je – deels – ondervangen met ‘peak shaving’: tijdens de piekuren onttrek je stroom uit je elektrische voertuigen zodat de netaansluiting minder wordt belast. Dit voorkomt dat je een duurdere netaansluiting moet afsluiten met de netbeheerder of dat je moet investeren in bijvoorbeeld een transformator.
Casus: V2X bij de Gemeente Rotterdam
Het Kleinpolderplein is de grootste wagenparklocatie van de gemeente Rotterdam. Zestig elektrische dienstauto’s laden hier samen met elektrische vuilniswagens. De vuilniswagens die na hun inzamelronde komen laden veroorzaken een grote piek in de stroomvraag. Om deze piek op te vangen heeft TotalEnergies samen met BMW Group NL en Gemeente Rotterdam een pilot opgezet. Daarbij werden een superbatterij, twee elektrische deelauto’s en een slim algoritme gebruikt om de deelauto’s deels te ontladen zodra de vuilniswagens gingen laden.
Hoe werkt het?
Om jouw elektrische voertuigen in te zetten in een V2X-netwerk moet je aan vier voorwaarden voldoen:
1. Een V2X geschikt voertuig
Een voertuig moet geschikt zijn om de opgeslagen energie weer terug te leveren. Op dit moment is nog niet elke EV daartoe in staat , hoewel de techniek in bepaalde modellen al een aantal jaren wordt toegepast. Voornaamste reden is dat wereldwijd de vraag naar V2X nog achterblijft. Groot-Brittannië en Nederland lopen echter voorop in de ontwikkeling van V2X.
2. Een bi-directionele lader
Niet alleen het voertuig, maar ook de lader moet geschikt zijn voor V2X. De lader moet namelijk het voertuig ook kunnen ‘ontladen’ om zo de elektriciteit vanuit de EV af te kunnen geven aan het stroomnet.
3. Een communicatieprotocol
Om het EV en de lader met elkaar te laten ‘praten’ is een communicatieprotocol nodig: een gemeenschappelijke taal zodat lader en EV elkaar begrijpen.
4. Een energiemanagementsysteem
Tot slot is er een Energie Management Systeem (EMS) nodig die op basis van verschillende parameters het voertuig kan laden of juist elektriciteit aan het voertuig onttrekken.
Als al deze vier dingen samenkomen heb je de basis van een V2X-netwerk en kun je beginnen met slimmer energie laden en terugladen.
Wat is het verschil met slim laden?
Onder ‘slim laden’ verstaan we over het algemeen de technologie waarmee het vermogen door de tijd van een van een laadsessie gestuurd wordt, en de flexibiliteit gebruikt om zo pieken in de stroomvraag te verminderen (load balancing of peak shaving). Of om juist te profiteren van een hoog aanbod duurzame energie op het net. Slim laden is de basis van V2X, waarbij V2X een extra dimensie aan de beschikbare flexibiliteit geeft.
Beide technologieën zijn bedoeld om de beschikbare elektrische energie zo efficiënt mogelijk in te zetten. Het verschil met slimladen is echter cruciaal voor het toegevoegde nut van V2x: V2X is bi-directioneel. Je kunt dus niet alleen een laadvermogen reguleren, maar je kunt de accu dus ook ‘ontladen’ om de energie ergens anders voor te gebruiken. Omdat slim laden energie maar één richting op kan sturen, is de inzet ervan beperkter.
Wat is de impact op de batterij?
Verschillende onderzoeken lijken erop te wijzen dat bi-directioneel laden geen nadelige gevolgen heeft voor de batterij. Sterker nog, een onderzoek van de University of Warwick toont aan dat bi-directioneel laden zelfs de levensduur van een batterij kan verbeteren, doordat de gemiddelde laadstatus lager is.